Demand Forecasting
10/3/2025

Waarom legacy demand planning tools de plank misslaan bij seizoensinvloeden en forecasting

Waarom worstelen zoveel bedrijven nog met forecast-nauwkeurigheid, zelfs met demand planning software? Het probleem zit vaak in legacy systemen die leunen op verouderde werkwijzen zoals, historische gemiddelden, statische safety stock en handmatige correcties. In dit artikel laten we zien waarom die aanpak faalt, hoe AI-gestuurde demand planning seizoensinvloeden anders aanpakt, en waar je als inkoopteam op moet letten.

Wiebe Konter
CEO & Founder

In het kort 

  • Legacy demand planning tools vertrouwen op historische gemiddelden, vaste buffers en handwerk, en passen daardoor traag aan bij seizoensinvloeden en plotselinge vraagverschuivingen.
  • Alleen forecasten is niet genoeg. Zonder automatisering blijven inkoopbeslissingen handmatig, infrequent en foutgevoelig.
  • Statische buffers en vaste bestelritmes (wekelijks/maandelijks) veroorzaken overvoorraad, stockouts en onnodige druk op je cashflow.
  • Het grote verschil met een moderne aanpak is automatisering. Inkoop past zich real-time aan, waardoor inkopers weg kunnen uit spreadsheets en minder afhankelijk zijn van schaarse expertise.

Waarom seizoensinvloeden je forecast maken of breken

Voor e-commerce en retail zijn seizoensinvloeden niet zomaar een detail, maar vaak het verschil tussen winstgevende groei en dure missers. Een sterke Black Friday kan je jaar maken, terwijl een zachte winter je met stapels onverkochte jassen laat zitten.

Het lastige is dat de vraag zelden twee keer hetzelfde patroon volgt. Seizoensinvloeden schuiven mee met campagnes, externe gebeurtenissen en nieuwe productintroducties. Legacy demand planning tools zijn simpelweg niet gemaakt om met die complexiteit om te gaan.

Waar legacy demand planning tools tekortschieten

Traditionele systemen zijn gebouwd voor stabiliteit, niet voor snelheid. Daardoor lopen ze vaak vast op seizoensinvloeden, plotselinge vraagverschuivingen en de realiteit van multi-channel verkoop. Dit zijn de belangrijkste redenen waarom bedrijven in de praktijk in de brandblusmodus blijven hangen.

Historische data en statische forecasting

Traditionele systemen leunen zwaar op historische gemiddelden. Ze gaan ervan uit dat de vraagcurve van vorig jaar zich gewoon herhaalt, terwijl klantgedrag sneller verandert dan ooit. Dat zorgt ervoor dat populariteit van nieuwe producten wordt gemist en marketinggedreven pieken worden onderschat.

Geen onderscheid tussen trends en echte seizoensinvloeden

Legacy tools behandelen seizoensinvloeden vaak als een vaste curve. December is altijd “hoog”, juli is altijd “laag”. In werkelijkheid bewegen seizoensinvloeden mee met campagnes, externe events en zelfs het weer. Zonder onderscheid tussen een langetermijntrend en een eenmalige piek, loopt je forecast al snel uit de pas.

Trage reactie op plotselinge vraagverschuivingen

Wanneer je systeem forecasts alleen maandelijks of per kwartaal bijwerkt, reageer je per definitie te laat. Tegen de tijd dat het algoritme een piek oppikt, zijn je concurrenten vaak al bezig met het uitleveren van de orders die jij misliep.

Handmatige correcties en uitzonderingen

Legacy tools vragen vaak om handmatige bijsturing. Inkopers belanden daardoor weer in spreadsheets, schuiven met bestelniveaus en handelen uitzonderingen handmatig af. Dat is traag, foutgevoelig en haalt de aandacht weg bij strategische leveranciersrelaties.

Een nog groter probleem is dat dit proces draait op de kennis van ervaren planners, en die zijn steeds lastiger te vinden. Zelfs als je vaker wilt bestellen, wordt de werkdruk onhoudbaar.

Bestelfrequentie als verborgen beperking

Een ander zwak punt van legacy systemen is dat ze beperken hoe vaak inkopers bestellingen kunnen plaatsen. Omdat forecasts en orders zoveel handmatig werk vragen, vallen de meeste teams terug op vaste ritmes zoals wekelijks of maandelijks bestellen. Het nadeel is dat de vraag zich niet houdt aan dat schema.

Al deze nadelen samen hebben een directe impact op je bedrijfsresultaten. Denk aan overvoorraad in rustige periodes, pijnlijke stockouts en gemiste omzet in pieken, en een hoop onnodig vastgezet kapitaal. Tijd dus om te kijken wat het alternatief te bieden heeft.

Wat een moderne demand planning tool anders doet

Moderne vraagplanning tools pakken het fundamenteel anders aan. In plaats van te vertrouwen op statische regels combineren ze forecasting met automatisering, zodat je direct kunt reageren wanneer de vraag verandert. Dit zijn de belangrijkste verschillen.

Gebruik van real-time data

Moderne systemen kijken niet alleen naar de verkoop van gisteren. Ze halen continu data op uit meerdere bronnen. Denk aan verkoopsnelheid, websiteverkeer, marketplace-prestaties, voorraadniveaus en levertijden van leveranciers. Alles wordt in real-time gemonitord. Daardoor ziet het systeem vraagverschuivingen op het moment dat ze ontstaan, in plaats van weken later.

Optiply bijvoorbeeld ververst iedere paar minuten om verschuivingen in verkoopsnelheid, levertijden, stockouts of plotselinge pieken direct op te vangen, lang voordat ze zichtbaar worden in je maandrapportages.

AI-gestuurde forecasting

In plaats van één vast model analyseren AI-algoritmes trends, seizoensinvloeden, promoties, stockouts en uitschieters. En belangrijker nog, AI kan ook patronen afleiden uit productcategorieën. Wordt er een nieuw product toegevoegd aan een categorie met een bekend seizoenspatroon, dan voorspelt het systeem hoe het zich waarschijnlijk gaat gedragen. Je hoeft dus niet jaren te wachten op historische data.

Optiply bijvoorbeeld, gebruikt meer dan 40+ forecasting-methodes en kiest automatisch het beste model per SKU. Zo blijft de forecast accuraat, of het nu gaat om een stabiel product, een seizoensartikel of een gloednieuwe lancering.

Integratie met marketingkalenders en externe data

Campagnes, promoties en events kunnen je forecast maken of breken. Moderne systemen koppelen marketingkalenders rechtstreeks aan inkoop, zodat een geplande Black Friday-actie of influencer-campagne direct wordt meegenomen in je besteladvies. 

Ook externe data zoals levertijden van leveranciers of eventkalenders worden toegevoegd, zodat je forecast de realiteit weerspiegelt in plaats van nattevingerwerk.

Dynamische safety stock en bestelniveaus

Legacy tools zetten je vast in statische buffers, maar vraag gedraagt zich zelden zo. Moderne systemen herberekenen de veiligheidsvoorraad continu, op basis van verkoopsnelheid, leverbetrouwbaarheid en seizoensinvloeden. Daardoor heb je altijd de juiste buffer met extra dekking voor pieken en minder voorraad wanneer de vraag afzwakt.

Volledig geautomatiseerde inkoopbeslissingen

Forecasting is pas de helft van het verhaal. Moderne tools zoals Optiply zetten inzichten om in concrete inkoopacties. Ze laten exact zien welke SKU’s je moet inkopen, in welke aantallen en bij welke leverancier. Bestellingen kunnen zelfs direct verstuurd worden via e-mail, EDI of API. Dat scheelt handwerk en geeft inkopers de ruimte om zich te richten op leveranciersstrategie in plaats van spreadsheets.

Flexibele bestelfrequentie

Een moderne tool verbetert niet alleen de forecast, maar verandert ook hoe vaak je erop kunt acteren. In plaats van vast te zitten aan wekelijkse of maandelijkse ritmes, maakt automatisering het eenvoudig om kleinere, slimmere orders vaker te plaatsen. 

Vier keer per week bestellen in plaats van één keer houdt je voorraad dichter bij de echte vraag, verkleint de kans op stockouts en voorkomt dat onnodig veel kapitaal vastzit in voorraad. Voor DealDonkey betekende de overstap naar een modern systeem 80% minder gemiste verkopen en 26% minder voorraad. 

Oprichter Rogier de Veer is dan ook blij dat hij van een handmatige aanpak naar Optiply is gegaan.

"We bestellen nu alles op tijd en kunnen veel verder vooruitkijken. We hebben veel beter inzicht in trends en seizoensinvloeden. Bovendien zijn we minder kwetsbaar als een leverancier tijdelijk uitverkocht is. Deze parameters kunnen in Optiply worden aangepast en het besteladvies wordt direct bijgewerkt."

Benieuwd hoe je voorraad zich aanpast aan seizoensinvloeden zonder handmatig werk?

Legacy demand planning vs AI demand planning

Nu je weet hoe legacy tools werken en wat moderne oplossingen anders doen, zetten we de verschillen nog eens in één overzicht. 

Werkwijze Legacy demand planning AI demand planning
Forecasting-aanpak Vertrouwt op historische gemiddelden en vaste formules Gebruikt meerdere forecasting-modellen en kiest automatisch de beste per SKU
Omgaan met seizoensinvloeden Vaste seizoenscurves Dynamische detectie van seizoensinvloeden, aangepast aan campagnes, externe events en nieuwe productlanceringen
Trendherkenning Mist groei van nieuwe producten of plotselinge pieken Herkent trends, promoties en uitschieters direct in real-time
Data-verversing Maandelijkse of kwartaalupdates Vernieuwt elke 5–10 minuten
Safety stock & bestelniveaus Vaste buffers, handmatig aangepast Dynamisch, continu herberekend
Uitzonderingsbeheer Handmatige correcties en werk in spreadsheets Geautomatiseerd, markeert alleen voorspellingen met lage betrouwbaarheid
Inkoopbeslissingen Rapporteert cijfers die inkopers zelf moeten interpreteren Concreet besteladvies, automatisch verstuurd via EDI/API
Schaalbaarheid Werkt bij kleine SKU-aantallen, maar worstelt met complexiteit Kan duizenden SKU’s aan over meerdere kanalen

Nu je de verschillen helder hebt, wordt het makkelijker om je huidige oplossing te evalueren. Twijfel je of het tijd is voor een upgrade? Gebruik dan deze checklist om te bepalen of je de juiste demand planning tool in handen hebt.

Checklist: 6 must-have criteria voor een demand planning tool

Bij het kiezen van de juiste tool is het makkelijk om te verdwalen in eindeloze feature-lijsten. Focus liever op wat écht impact heeft op nauwkeurigheid, automatisering en gebruiksgemak.

  1. Naadloze integratie met bestaande software: Je tool moet direct kunnen koppelen met je ERP, marketplaces en e-commerceplatformen, zonder eindeloze IT-projecten. Dankzij integraties kun je ook externe data binnenhalen, zoals seizoensinvloeden op categorieniveau, zodat je vanaf dag één kunt handelen. Je hoeft dus niet jaren te wachten op historische data om seizoensinvloeden betrouwbaar te voorspellen.
  2. Minder handmatig werk: Een moderne tool neemt repetitieve taken van je over. In plaats van data te interpreteren en continu handmatig bij te sturen, richt je je alleen nog op uitzonderingen en je leveranciersstrategie.
  3. Flexibel en gebruiksvriendelijk: Omdat inkopers er dagelijks mee werken, moet de tool eenvoudig te gebruiken zijn, zonder uitgebreide training of consultancy. Tegelijkertijd moeten gebruikers wel parameters kunnen aanpassen of handmatig kunnen overrulen wanneer dat nodig is.
  4. Real-time met aanpassingsvermogen: Kies een tool die forecasts continu ververst en leert van campagnes, uitschieters en patronen binnen categorieën. De tool moet direct kunnen meebewegen met onverwachte gebeurtenissen en soepel opschalen naarmate je assortiment, leveranciers en ordervolumes groeien.
  5. Flexibele onboarding en prijsmodel: De implementatie moet dagen kosten, geen maanden. Ook qua prijsstelling wil je klein kunnen starten en meegroeien, in plaats van vast te zitten aan starre enterprise-contracten.
  6. Volledige automatisering: Dit is de grootste gamechanger. Een moderne oplossing voorspelt niet alleen, maar automatiseert inkoopbeslissingen van A tot Z. Daarmee verlaag je de afhankelijkheid van schaarse, hoogopgeleide planners en geef je je team de ruimte om zich te richten op uitzonderingen en strategische verbeteringen.

Veelgestelde vragen over demand planning tools

Op zoek naar meer informatie? We spreken dagelijks met honderden inkoopteams. Dit zijn de vragen die het vaakst terugkomen.

Wat bedoelen we precies met demand planning tools?

In de kern helpen demand planning tools bedrijven om klantvraag te voorspellen en die om te zetten in voorraad- en inkoopbeslissingen. Legacy tools zijn vaak niet meer dan geavanceerde spreadsheets: prima voor een beperkt aantal SKU’s, maar niet schaalbaar zodra de complexiteit toeneemt.

Kun je Excel gebruiken voor demand planning en forecasting?

Excel kan voor kleine bedrijven met een beperkt aantal SKU’s prima werken. Je kunt historische verkoop bijhouden en simpele formules toepassen om de vraag te schatten. Maar zodra de complexiteit toeneemt, met meerdere kanalen, seizoensinvloeden en duizenden producten, wordt Excel al snel foutgevoelig en te statisch.

Een ander nadeel is dat Excel volledig afhankelijk is van handmatige input en opvolging door inkopers. Dat maakt het traag en arbeidsintensief. Daarom stappen de meeste groeiende bedrijven over op gespecialiseerde replenishment software die real-time meebeweegt en inkoopbeslissingen automatiseert.

Hoe werken moderne tools met AI demand planning?

AI demand planning koppelt direct met je ERP-, marketplace- en shopdata. Het analyseert trends, seizoensinvloeden, campagnes en leveranciersperformance en vernieuwt forecasts continu. In plaats van handmatig uitzonderingen af te handelen, leert het systeem dynamisch en past het zich zelfstandig aan. Inkopers krijgen zo stap voor stap begeleiding in lijn met cashflow en servicelevels.

Hoe Optiply zorgt voor nauwkeurige en volledig geautomatiseerde demand planning

Bij Optiply weten we dat inkopers in de basis altijd met dezelfde vragen zitten. “Wat moet ik bestellen, wanneer en hoeveel?” Legacy tools leggen die beslissing volledig bij jou neer. Optiply is ontwikkeld om dat werk van je over te nemen.

Door real-time data, AI-forecasting, dynamische safety stock en volledige inkoopautomatisering te combineren, maken we inkopen slimmer en effectiever. Waar legacy tools stoppen bij forecasting, automatiseert Optiply het volledige inkoopproces. Het systeem past zich direct aan om je cashflow gezond te houden, je voorraad in balans te brengen en je klanten tevreden te houden.

En dat is het echte verschil. Wil je je inzichten vertalen naar 100% geautomatiseerde inkoopbeslissingen die je supply chain slimmer en duurzamer maken? Boek dan vandaag nog een gratis demo. In slechts 15 minuten laten we je zien hoe Optiply werkt voor jouw bedrijf en processen.

Geen kwartier tijd? Reken dan in minder dan 1 minuut uit hoeveel je kunt besparen op je voorraad met Optiply.

Veelgestelde vragen beantwoord

Heb je nog vragen over Optiply? We hebben de meest gestelde vragen voor je op een rij gezet.

Maak altijd de juiste
inkoopbeslissingen

Houd controle over je supply chain. Weet precies wat, wanneer en waar je moet inkopen en plaats altijd de juiste orders voor maximale omzet.

Boek een demo

"De foutgevoeligheid is eruit. Daarnaast, heb ik meer dan een dag extra in de week die ik niet aan inkopen hoef te besteden. "

Martijn Janssen

Inkoop en Sales Manager, Fitwinkel